Deelsessies

Diversiteit en inclusie in uw lokale aanpak eenzaamheid

Fatoş Ipek-Demir, Carine Bentveld, Rowin Krom, Ester Vlaming, Anita Putters, Nynke Wijbenga

Kwartiermaker ‘superdiversiteit’ Fatoş Ipek-Demir interviewt de coördinatoren van de aanpak tegen eenzaamheid in Terneuzen, Haarlemmermeer, Utrecht en ’s-Hertogenbosch. Zij hebben de afgelopen maanden met Ipek-Demir samengewerkt om te kijken hoe zij in hun gemeenten een diversere groep burgers kunnen bereiken en dus inclusiever kunnen werken. 

In de interviews vertellen ze hoe zij dit hebben gedaan. Wat waren de successen? Wat waren de uitdagingen? Wat zijn de eindresultaten? Leer van hun ervaringen en bedenk samen hoe we diversiteit en inclusie prominent op de agenda kunnen zetten!

Een sterk lokaal netwerk tegen eenzaamheid: hoe komt u tot succesvolle publiek-private samenwerking?

Claartje van den Eijden, Jaap de Graaf, Monique Huisman en Kevin Renierkens

De ervaring leert: een coalitie met een verscheidenheid aan partijen geeft de lokale aanpak van eenzaamheid handen en voeten. Maar een sterk netwerk ontstaat niet vanzelf. En hoe betrek je partijen die zich niet al met eenzaamheid bezighouden, zoals bedrijfsleven? Jaap de Graaf is expert op het gebied van publiek-private samenwerking. Hij gaat tijdens deze sessie in op de cruciale elementen van een sterk lokaal netwerk. 

Vervolgens komen inspirerende voorbeelden van lokale coalities aan bod. Claartje van Eijden en Monique Huisman vertellen over hun sterke coalitie in gemeente Lelystad van 80 partners die samen eenzaamheid bij jongeren, volwassenen en ouderen voorkomen en terugdringen. En Kevin Renierkens licht de coalitie in Kerkrade toe die hij nieuw leven heeft ingeblazen met 33 partijen. Hoe zijn zij tot zo’n netwerk gekomen en hoe behouden ze dit? Wat hebben zij in het proces geleerd? En welke stap kunt u morgen zetten?

Financiële verduurzaming van maatschappelijke organisaties. Verhalen uit de praktijk.

Buddy to Buddy en Stichting OOPOEH en het Oranje Fonds

Tijdens deze sessie nemen Buddy to Buddy en Stichting OOPOEH u mee in de manier waarop hun organisaties werken aan financiële verduurzaming. Beide organisaties hebben de laatste jaren een flinke toename van activiteiten en nieuwe locaties. Dat vraagt om visie en een duidelijk plan, zodat ze op een financieel gezonde manier kunnen groeien. 

Financiering door fondsen is hier, zeker voor maatschappelijke organisaties die eenzaamheid verminderen, vaak een onderdeel van. Het Oranje Fonds deelt met de aanwezigen hoe zij maatschappelijke organisaties hierbij helpt.   

In deze sessie krijgt u tips en inspiratie uit de praktijk om zelf te werken aan een finacieel gezonde organisatie
 

Mentale veerkracht onder HBO en WO studenten; de opgave en goede voorbeelden

Joyce van der Wegen, Tess Franken, Thomas Stap

De mentale gezondheid van jongeren is door de coronapandemie hoog op de politieke en maatschappelijke agenda komen te staan. Dat is zowel bemoedigend als zorgelijk. Volwassen worden en de eigen weg in het leven vinden, gaat gepaard met enige mate van onzekerheid en stress. Dit is altijd zo geweest. Maar er is meer aan de hand. Onderzoek laat een wereldwijde trend zien van een daling in de mentale gezondheid en laat ook zien dat hierbij veel factoren een rol (kunnen) spelen. Dit maakt ook dat een oplossing niet eenvoudig is. Mede daarom is vanuit VWS de aanpak Mentale Gezondheid geïnitieerd. Een van de leefgebieden waarop de aanpak inzet, is onderwijs. 

Het onderwijs is één van de factoren die een rol speelt bij mentale veerkracht en kan hier ook een substantiële bijdrage aan leveren. Onderwijsinstellingen ondersteunen jongvolwassenen in hun individuele en sociale ontwikkeling. Hier gebeurt al veel, zowel vanuit de overheid als vanuit de sector en jongeren zelf. Tijdens deze sessie gaan we in de vorm van een panelgesprek en in een combinatie van jongeren/studentenorganisaties, uitvoeringsorganisaties en beleidsmakers in gesprek over wat al goed werkt, waar nog winst te behalen is en wat u hier onder andere als beleidsmaker in kan betekenen. Hoe kunt u vanuit uw eigen kracht en rol bijdragen aan mentale veerkracht van jongeren en studenten. En wat is hiervoor nodig?

Regionaal samenwerken als kans om uw lokale aanpak te versterken

Ewout Bückmann, Tom Plat, Jesse Zantingh, Denise de Vette, Evelyne Linssen, Debby Jongsma en Mirte Bleijenberg

Mooie voorbeelden uit de praktijk, zoals in Zuid-Limburg en Drenthe laten zien dat regionaal samenwerken de lokale aanpak in gemeenten kan versterken. De adviseurs van Eén tegen eenzaamheid organiseren het hele jaar door op verzoek van gemeenten bijeenkomsten voor gemeenten uit een regio om te verkennen waar zij samen kunnen optrekken. De agenda van zo’n bijeenkomst kunnen deelnemers geheel vrij invullen. Zo ook in deze deelsessie, waar naast inspirerende voorbeelden alle ruimte is voor gespreksonderwerpen die u als deelnemer inbrengt. Zo kunt u proeven of ook in uw werkgebied regionale kansen liggen. 

Deze sessie is niet alleen interessant voor gemeenten, maar ook voor coalitiepartners die een verbindende rol willen spelen en regionale samenwerking behulpzaam vinden.

Minstens zo belangrijk als voeding en beweging is je sociale netwerk, zo blijf je gezond! - Advies een goed idee?

Theo van Tilburg, Cretien van Campen, Ben Lachhab, Jenny Zwijnenburg

Iedereen weet: niet roken, gezond eten en voldoende bewegen helpen om gezond te blijven. Maar zijn mensen zich ervan bewust dat een erg klein sociaal netwerk even slecht voor de gezondheid is als roken, overgewicht en lichamelijke inactiviteit? De Wetenschappelijke Adviescommissie (WAC) van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid heeft daarom een ‘sociaal-netwerkadvies’ uitgebracht: een advies dat mensen kan helpen om tot ‘gezond sociaal gedrag’ te komen. In deze sessie presenteren WAC-leden Theo van Tilburg en Crétien van Campen  het advies en de kennis waarop het gebaseerd is. Ook zijn Ben Lachhab, oprichter Participatiekeuken, en Jenny Zwijnenburg, o.a. interventie eigenaar Vangnetwerken aanwezig. Zij weten alles van eenzaamheid en het belang van een sociaal netwerk in de praktijk. 

Bij het advies zijn kanttekeningen te plaatsen. Heeft niet iedereen andere sociale behoeften? Is een goed sociaal netwerk niet vooral een kwestie van ‘geluk hebben’? Is het individualisme in onze samenleving te veranderen? De WAC gaat graag met u in gesprek. U verlaat de sessie met een A4-kaart waarop het sociaal-netwerkadvies is afgedrukt.

Speeddate: Hoe zet u zich in tegen eenzaamheid?

Bent u vooral op zoek naar nieuwe contacten? Nieuwe samenwerkingen? Bent u benieuwd hoe andere deelnemers van deze netwerkconferentie zich inzetten om eenzaamheid te verminderen en voorkomen? In deze sessie kunt u speeddaten met andere deelnemers en nieuwe contacten opdoen.

Voorzorgcirkels: meer omkijken naar elkaar

Henk Geene, Rob van der Brugge, Annemarie van de Wal

Zorgen voor elkaar start met omkijken naar elkaar. Een 'voorzorgcirkel' bestaat uit een groep mensen, die bij elkaar op loopafstand wonen, dus in een buurt of straat. De oorspronkelijke bedoeling is een antwoord op de toenemende vergrijzing. Deze groep mensen maken afspraken om, als dat nodig is, elkaar te helpen met hand- en spandiensten. Dat maakt voorzorgcirkels georganiseerde sociale netwerken waar inwoners uitgedaagd worden om naar elkaar om te kijken en meer zorg voor elkaar te dragen. 

In deze sessie vertelt Henk Geene, auteur van het boek “Voorzorgcirkels als antwoord op vergrijzing”, hoe voorzorgcirkels werken en hoe u deze opzet. Rob van der Brugge, initiator en deelnemer van een voorzorgcirkel, deelt ervaringen uit de praktijk. Annemarie van de Wal, projectleider NLVZE (Nederland Zorg Voor Elkaar) vertelt over de landelijke ontwikkelingen rondom voorzorgcirkels. 

Welke hulp echt werkt: twee groepsinterventies voor senioren uit de Databank Effectieve sociale interventies

Mathieu de Greef, Nardi Steverink

Wanneer mensen langdurig eenzaam zijn, kunnen zij hun eenzaamheid nauwelijks meer op eigen kracht doorbreken. Maar hen daarbij helpen is ook niet gemakkelijk. Want welke hulp helpt écht? Gelukkig staan er in de Databank Effectieve sociale interventies steeds meer goed uitgewerkte interventies die, ieder op hun eigen manier, juist die vraag beantwoorden. Twee van die interventies staan centraal in deze sessie: GRIP&GLANS en Sociaal Vitaal, beide beoordeeld als ‘effectief’. De interventie eigenaren vertellen, samen met mensen die eraan deelgenomen hebben, wat hun aanpak inhoudt, waarom hij werkt en wat er nodig is om de interventie in de praktijk toe te passen.

GRIP&GLANS is een groepscursus voor 50-plus vrouwen die last hebben van een verminderd welbevinden, eenzaamheid en weinig eigen regie. Na zeven bijeenkomsten ervaren de deelneemsters meer zelfmanagementvaardigheid, meer welbevinden en minder eenzaamheid. Sociaal Vitaal is een programma van 18 maanden, gericht op verbetering van fysieke fitheid en vermindering van eenzaamheid van 65 tot 85-jarigen. In 30 wekelijkse bijeenkomsten worden beweeglessen, gezondheidsvoorlichting, weerbaarheids- en zelfmanagementtrainingen aangeboden. Voor 55-plussers met een migratieachtergrond is er een aangepaste variant: Sociaal Vitaal in Kleur. 

Naar buiten met Nelli Cooman (1)

Nelli Cooman

Wandel mee met Nelli Cooman, oud topsporter en aanjager Eén tegen eenzaamheid. Nelli vertelt over hoe sport en bewegen een positieve rol in ieders leven kan spelen en eenzaamheid kan doorbreken. Ze gaat graag met u in gesprek. Verhalen uitwisselen staat centraal; het tempo van de wandeling wordt geheel aangepast aan de groep. Heeft u specifieke praktische behoeften om aan de wandeling deel te kunnen nemen? Laat u dit a.u.b. vooraf weten (dit kunt u doen in het registratieformulier). 

*Sessie exclusief voor wethouders: hoe inzetten op een effectieve aanpak eenzaamheid loont, óók voor andere maatschappelijke opgaven in het sociaal domein.

Marianne van den Anker, Erna van Burik, Anne Sterenberg, Marianne van der Sloot, Clemens Piena

Al meer dan 15 jaar is er aandacht voor een sterke lokale aanpak tegen eenzaamheid, zeker ook in uw gemeente. De meerwaarde van de inzet is om echt van betekenis te zijn voor mensen die zich eenzaam voelen. In deze exclusieve deelsessie voor alle wethouders ziet u hoe een sterke lokale aanpak van eenzaamheid ook bijdraagt aan het oplossen van andere maatschappelijke opgaven in het sociaal domein. Eenzaamheid staat nooit op zichzelf. 

Onder leiding van Marianne van den Anker, oud-wethouder en aanjager van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid, bespreken we best practices. Welke tips hebben collega-wethouders voor u om ook in uw gemeente tot een blijvende inzet te komen en wat levert dat uw inwoners op? Naast inspirerende verhalen is er ruimschoots gelegenheid om uw vragen te stellen en met elkaar in gesprek te gaan over de impact van een krachtige en blijvende lokale aanpak tegen eenzaamheid in uw gemeente.

NB: Tijdens deze sessie worden enkel wethouders toegelaten.

Bewegen inzetten om eenzaamheid te verminderen

Nanda de Jong, Janine Drewes, Els Annegarn en Mark Schuurman

Samen sporten of bewegen is een manier om andere mensen te ontmoeten en om bij een groep te horen. En als mensen fitter zijn, dan zijn ze ook mobieler en kunnen ze makkelijker andere mensen ontmoeten en sociale activiteiten uitvoeren. Sporten en bewegen kan bij elke doelgroep helpen om mensen te verbinden. 

Tijdens deze sessie komen twee voorbeelden van initiatieven voor verschillende doelgroepen naar voren die organisaties als inspiratie kunnen gebruiken om beweging in te zetten om eenzaamheid te verminderen. 

Een betrokken werkgever: vrijwillige inzet door medewerkers & eenzaamheid op de werkvloer verminderen

Lonneke Roza, Ronald Smit, Eric Schoenmakers, Esther Hofstede, Jeroen Koks

Steeds meer organisaties pakken als werkgever een rol om eenzaamheid te verminderen. Dat kan enerzijds door aandacht te hebben voor medewerkers die zich eenzaam voelen en anderzijds door medewerkers de mogelijkheid te geven zich als vrijwilliger in te zetten. In deze sessie leert u hoe u hier praktisch invulling aan geeft. Esther Hofstede van het maatschappelijke programma Good Busy neemt u mee in de meerwaarde van medewerkersvrijwilligerswerk voor medewerkers én organisatie. Lonneke Roza en Jeroen Koks (Nationale Nederlanden) en Ronald Smit (Vattenfall Foundation) vertellen hoe zij binnen hun bedrijven de vrijwillige inzet van medewerkers vormgeven. Vervolgens geeft onderzoeker Eric Schoenmakers van Fontys Hogeschool u handvatten mee wat u kunt doen om eenzaamheid onder medewerkers te signaleren en verminderen. 

Een inclusieve samenleving, de kracht van verbindingen. Exclusieve lezing door Floortje Scheepers 

Floortje Scheepers

Floortje zal in haar lezing stilstaan bij het belang van sociale relaties bij psychisch welzijn. De psyche is een complex fenomeen. Iets wat zich voordoet door interacties. Door bij psychische problemen interacties centraal te stellen in plaats van het individu ontstaan nieuwe oplossingen, mogelijkheden en taal. Ook bij de aanpak van eenzaamheid is het belangrijk een benadering te kiezen die past bij de complexiteit van het probleem.

Hoe betrek je jongeren bij de strijd tegen eenzaamheid? Inzichten en tools vanuit de Maatschappelijke Diensttijd en schoolcontext

Wim Haveman, Diewertje Roos

Bijna 1 op de 4 jongeren tussen de 16 en 25 jaar voelt zich erg eenzaam. Het is daarom van groot belang dat jongeren met elkaar in gesprek gaan over eenzaamheid en actief onderdeel worden van de aanpak hiertegen. Gelukkig gebeurt dit al op verschillende manieren, waaronder via Maatschappelijke Diensttijd (MDT). 

Tijdens deze sessie nemen Dieuwertje Roos (Landelijke Kernteam van MDT) en Wim Haveman (Projectleider Landelijk Onderwijsplatform binnen de MBO-Raad) u mee in hoe jongeren kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid onder hun leeftijdsgenoten en daarbuiten. Maar ook wat deze inzet henzelf kan brengen. De sessie biedt inzichten en praktische tools over hoe u jongeren betrekt bij de lokale aanpak tegen eenzaamheid en hoe er binnen scholen aandacht is voor het thema Daarnaast delen een jongere en een MDT-project hoe ze hebben bijgedragen aan minder eenzaamheid en welke impact dit had.

Hoogst gewaardeerde deelsessie van 2023 in de herhaling: Hoe kan de fysieke leefomgeving uitnodigen tot meer ontmoeting?

Ianthe Mantingh

In deze krachtige presentatie laat Ianthe Mantingh, architect en directeur van Zijdekwartier Architecten, zien hoe we, met het ontwerp van onze leefomgeving, ruimte kunnen geven aan ontmoeting. En daarmee mede antwoord kunnen geven op maatschappelijke uitdagingen, waaronder eenzaamheid. De rode lijn van de presentatie is haar publicatie Ontwerp voor Ontmoeten. Hierin laat Mantingh zien hoe zowel het ontwerp van een gebouw als de inrichting van de openbare ruimte bij kunnen dragen aan contact. Daarvoor ontwikkelde ze een raamwerk, van buurt naar gebouw naar woning. Ze laat zien hoe ruimtelijke ingrepen op al die schaalniveaus kunnen bijdragen aan ‘vluchtige ontmoetingen’, het cement van de samenleving. In haar presentatie komen sociologische achtergrond en diverse concrete voorbeelden samen. Een overtuigend verhaal met concrete kansen die overal blijken te liggen. 

Leidt armoede tot eenzaamheid?

Erik van Ingen, Chantal Goossens, Saskia Roest, Inti Schutte, Gert Mensink

Chantal Goossens en Erik van Ingen van de afdeling Sociologie van de Vrije Universiteit brengen in opdracht van het ministerie van VWS in kaart wat op basis van onderzoeksliteratuur te zeggen is over de samenhang tussen armoede en eenzaamheid. 

Tijdens deze sessie presenteren zij hun resultaten. Ze gaan erover in gesprek met Saskia Roest en Inti Schutte van Humanitas, met Gert Mensink van Thuisteam Twente en met de zaal. Zijn de inzichten uit de wetenschap herkenbaar? Wat kunnen we in de aanpak van armoede en eenzaamheid in de praktijk anders en beter doen? 

Welke hulp echt werkt: twee interventies voor alle leeftijden uit de Databank Effectieve sociale interventies

Jeannette Rijks, Birgit Sporken

Wanneer mensen langdurig eenzaam zijn, kunnen zij hun eenzaamheid nauwelijks meer op eigen kracht doorbreken. Maar hen daarbij helpen is ook niet makkelijk. Want welke hulp helpt écht? Gelukkig staan er in de Databank Effectieve sociale interventies steeds meer goed uitgewerkte interventies die, ieder op hun eigen manier, juist die vraag beantwoorden. Twee van die interventies staan centraal in deze sessie: Creatief leven en Individuele Rehabilitatie Benadering De interventies-eigenaren vertellen – samen met mensen die eraan deelgenomen hebben - wat hun aanpak inhoudt, waarom hij werkt en wat er nodig is om de interventie in de praktijk toe te passen.

Creatief Leven, sinds juni 2022 als ‘goed onderbouwd’ opgenomen in de databank, is een cursus voor jongeren en volwassenen die zich eenzaam voelen. Tijdens acht wekelijkse bijeenkomsten gaan deelnemers onder deskundige begeleiding aan de slag met oefeningen om hun gevoelens van eenzaamheid te verminderen. De Individuele Rehabilitatie Benadering, al jaren erkend als ‘effectief’, ondersteunt – met zo min mogelijk professionele hulp – mensen met psychische en psychosociale problemen in het realiseren van hun eigen participatiedoelen, zoals het opbouwen van nieuwe sociale contacten.  

Naar buiten met Nelli Cooman (2)

Nelli Cooman

Wandel mee met Nelli Cooman, oud topsporter en aanjager Eén tegen eenzaamheid. Nelli vertelt over hoe sport en bewegen een positieve rol in ieders leven kan spelen en eenzaamheid kan doorbreken. Ze gaat graag met u in gesprek. Verhalen uitwisselen staat centraal; het tempo van de wandeling wordt geheel aangepast aan de groep. Heeft u specifieke praktische behoeften om aan de wandeling deel te kunnen nemen? Laat u dit a.u.b. vooraf weten (dit kunt u doen in het registratieformulier).